در کودکان، مرطوب بودن دومین بیماری شایع بعد از آلرژی و شایع ترین علایم اورولوژی است. هر دو کودک و والدین و در نتیجه زندگی خانوادگی معمولا شدید است.
تنها تعداد کمی از مردم می دانند که علل مختلفی در برش وجود دارد و به ندرت به دلیل علل روانی ایجاد می شود.
عبارت enureis اشاره به از دست دادن غیر منتظره ای از ادرار است که می تواند در طول روز و در شب رخ دهد. تا سن 5 سالگی، هنوز هم طبیعی است که یک کودک برای همیشه مرطوب شود. اگر کودک بزرگتر باشد، تعدادی از علت های آن وجود دارد.
بسیار مهم است که تشخیص دهیم که آیا یک زنگ زدگی خالص شبانه، که در آن شب با علائم اضافی در روز و یا یک رطوبت اضافی در روز، باردار شدن نامناسب کودکان مبتلا به ادرار، نیز وجود دارد.
علل انارزی:
- ظرفیت حباب کوچک
- کمبود ADH
- خواب عمیق
- موقعیت خانواده
- عادات آشامیدنی
- علل روحی
بیشتر بخوانید: داروی شب ادراری برای کودکان
همچنین می توانید اطلاعات دقیق را در بروشور فعلی ما پیدا کنید:
علل بستر خواب چیست؟
کنترل تخلیه مثانه یک رویداد پیچیده است و معمولا قبل از چهار سالگی یاد گرفته می شود. تاخیر و اختلالات کنترل مثانه، به ویژه در زمینه اختلالات بیرونی، رایج است. حتی با بچه هایی که در حال حاضر قاره هستند، یک enureis ثانویه می تواند پس از حوادث هیجان انگیز و یا تغییرات در محیط زندگی رخ دهد. تختخواب باید به عنوان یک بیماری شناخته نشود، اما تنها به عنوان یک عادت، تا زمانی که علایم عملکردی و علمی از مطالعه خارج شود یا حذف شوند. از آنجایی که Enureis nocturna در بعضی از خانواده ها رایج است، یک جزء ارثی نیز ممکن است.
چه علائمی می تواند رخ دهد؟
تمایز بین مرطوب شدن روزانه (آنورسای دیورنا) و مرطوب شدن شبانه ("خواب بیدار شدن"، شب ادراری شبانه) صورت می گیرد، گرچه ترکیبات نیز رخ می دهد. علاوه بر این، یکی از اولویت ها را تشخیص می دهد - کودک تا به حال به طور دائم خشک نشده است - و یک enuresis ثانویه، که در آن کودک دوباره پس از آن که قاره بیش از شش ماه است خیس شد.
برای درمان شب ادراری در کودکان به توصیه های زیر عمل کنید:
- ۱- مراجعه به پزشک متخصص ارولوژی برای انجام معاینات جسمی و انجام آزمایش های پزشکی (انگل، کلیه، اسفنکترها، مثانه، اوره و...).
- ۲- مراجعه به روان پزشک کودک: والدین اغلب در دفتر متخصص اطفال اطلاعاتی در مورد شب ادراری نمی‌بینند. آنها نمی خواهند فرزند خود را خجالت زده کنند یا آن را یک “مشکل” فرض کنند. متاسفانه پزشکان به ندرت از شب ادراری سوال می‌کنند. اکثر پزشکان فقط مشکلاتی که به آنها می‌گویید را می‌شنوند. که واقعا هیچکدام آنها شگفت آور نیست. پس حتما این مسئله را با مشاور خود در میان بگذارید، چون شاید مسئله مهم نباشد اما ریشه آن بسیار مهم است.
- ۳- استفاده از تشک هشداردهنده (زنگ دار) برای بیدار شدن کودک هنگام تخلیه ادرار (این تشک ها را می توانید از داروخانه تهیه کنید). این زنگ های مخصوص می توانند کوچکترین مقدار رطوبت را در رختخواب یا لباس زیر کودکتان تشخیص داده و قبل از اینکه خیلی دیر شود با صدای زنگ بلندی کودک را از خواب بیدار کنند تا به دستشویی برود. این زنگها به تدریج به کودک آموزش می دهند که با احساس پری در مثانه از خواب بیدار شده و به دستشویی بروند. البته دست کم ۲ هفته تا ۱۲ هفته طول می کشد تا این زنگ بتواند یک شب خشک را برای کودک به ارمغان بیاورد. یادتان باشد اگر کودک با صدای زنگ بیدار نمی شود لازم است شما با شنیدن زنگ او را بیدار کنید.
- ۴- خوراندن مایعات زیاد مثل آب، چای، آب میوه، دوغ و... به کودک طی روز برای افزایش حجم مثانه. باید به کودک آموزش داد تا به میزان دریافت مایعاتش در شب توجه کند و به هنگام تخلیه ادرار، مثانه را کاملا خالی کند. باید به کودک آموزش داد تا به هنگام تخلیه ادرار، مثانه را کاملا خالی کند. کودک باید در طول روز مثانه را منقبض کند تا بتواند زمان بیشتری ادرار خود را نگه دارد. کودک را متوجه کنید که پس از شام مصرف مایعات را به حداقل برساند تا ادرار کمتری تولید شود. برای این منظور بهتر است که شام کودک بدون نمک باشد.
- ۵- فاصله بین مراحل ادرار کردن: کودک نباید با فاصله کوتاهی پس از مصرف مایعات ادرار کند و این زمان باید به مرور افزایش یابد.
- ۶- رعایت رژیم غذایی خاص: کودک نباید از مواد تحریک کننده مثل ادویه جات، فلفل، سرکه، نوشیدنی های گازدار و افزودنی های خوراکی به مقدار زیاد استفاده کند. از خوردن نوشابه‌های دارای کافئین هم جدا خودداری شود.
- ۷- آموزش آداب توالت: در این زمینه پشتکار و حوصله والدین شرط اول است و باید با روش های شکل دهی رفتار همراه با تشویق و تقویت، این آموزش ها داده شود. تغییر محیط و فضای توالت برای کاهش استرس کودکانی که از رفتن به دستشویی امتناع می کند توصیه می شود. در این ارتباط استفاده از تکنیک های تشویقی ضروری است.
- ۸- ورزش: در ورزش، بیشتر تحریک و تقویت عضلات مثانه مد نظر است. چند نوع ورزش پیشنهاد می شود:
- ورزش دراز و نشست
- کودک می ایستد دست هایش را جلو می برد و ده بار می نشیند و بلند می شود (تکرار ۴ بار در روز).
- کودک ورزش شنا را ده بار انجام می دهد (حداقل ۴ بار در روز تکرار شود)
- ۹- بیدارکردن کودک: چند ساعت پس از آن که کودک خوابید، حتما او را بیدار کنید تا به دستشویی برود. این کار بهتر است ۳ ساعت پس از خواب انجام شود. مراجعه به مشاور روان درمان برای استفاده از تکنیک های تغییر رفتار و شرطی سازی کمک زیادی به کاهش شب ادراری کودک می کند.
- ۱۰- استرس های روانی، اجتماعی و عوامل اضطراب زا می تواند نقش مهمی در بروز شب ادراری داشته باشد. باید این عوامل به حداقل ممکن کاهش یابد. برای این منظور ترس های کودک را شناسایی کنید و برای رفع آن ها با مشاور در تماس باشید. ایجاد آرامش برای کودک به منظور کاهش تنش و استرس یکی از گام های مثبت برای رفع مشکل کودک است. گفتن داستان، حرف زدن با کودکان، بازی با او، تفریح و قرار دادن او در محیط های شاد از عوامل ایجاد آرامش در کودک است. شما به عنوان والدین مسلما قصد ندارید بر فشار و اضطراب کودکتان اضافه کنید اما گاهی با رفتار و عکس العملهای خود به این اتفاق باعث می شوید که فرزندتان بیش از پیش مضطرب شود. متخصصان می گویند اضطراب زیاد می تواند مشکل شب ادراری را تشدید کند. بنابر این مراقب رفتار خود با کودکی که شب خودش را خیس کرده باشید. اگر در منزل اتفاقاتی افتاده که فکر می کنید کودک شما مضطرب و تحت فشار است؛ مثلاً اگر عزیزی را از دست داده اید و یا مدرسه کودک عوض شده است؛ بهتر است با کمک روانشناس به کودک روشهای کم کردن اضطراب را یاد بدهید. مشاوره نه تنها برای کودک بلکه برای خود شما هم می تواند سودمند باشد.
- ۱۱- خجالت، کم رویی، گوشه گیری و احساس افسردگی از جمله عوارض روانی شب ادراری است که موجب افزایش اضطراب کودک و در نتیجه تاخیر در درمان او می شود. سعی کنید مشکل کودک را به رویش نیاورید و به او اطمینان دهید که مشکلش قابل درمان است.
- ۱۲- توبیخ: کودک را در صورت شب ادراری توبیخ نکنید. شما به عنوان والدین وظیفه دارید در مدتی که فرزندتان شب ادراری دارد او را حمایت کنید تا بتواند با این شرایط کنار بیاید تا زمانی که بتواند کنترل مثانه اش را به دست بیاورد.
بیشتر بخوانید: درمان گیاهی شب ادراری در کودکان
- ۱۳- کاهش و یا مصرف نکردن مایعات پس از ساعت هفت عصر توصیه می شود. مثلاًً ۲ساعت قبل از خواب نوشیدنی های کافئین دار و میوه های آبدار نخورد، چون اینها ادرار آورهای طبیعی هستند. قبل از خواب حتماً به دستشویی برود و هر بار که صبح خشک از خواب بیدار شد، آن را ثبت کنید و به او نشان دهید زمانی که این نکات را رعایت کند کمتر دچار مشکل می شود.
- ۱۴ ـ قبل از رفتن به رختخواب، حتما کودک را به دستشویی ببرید تا مثانه اش را کاملا تخلیه کند.
- ۱۵ ـ بهداشت محیط: تشک او را با رویه ضد آب پوشانده و در اتاق از بوگیرها یا خوشبوکننده‌های هوا استفاده کنید تا اگر شب ادراری اتفاق افتاد باعث آزار بیشتر کودکتان نشود. از خیس ماندن تشک فرزندتان هنگام شب ادراری جلوگیری کنید. به همراه زنگ مخصوص از محافظ تشک ضد آب استفاده کنید و می توانید از پوشک یا شورتهایی که رطوبت را جذب می کنند استفاده کنید تا زمانی که پیشرفت واضحی در کنترل مثانه کودک مشاهده کنید. در ضمن بهتر است برای تمیز کردن رختخواب از خود کودک کمک بخواهید. مثلاً از او بخواهید که ملحفه یا پتو را به محل شستشو ببرد. این کار را به عنوان تنبیه قرار ندهید بلکه فرزندتان باید مسئولیت عمل خود را به عهده بگیرد و البته به او خاطر نشان کنید که شما به او کمک خواهید کرد. همچنان به خاطر داشته باشید که شب ادراری کودک عمدی نیست و برای او هم تجربه ناخوشایندی است. پس به خاطر این تجربه بد، تنبیهش نکنید. بلکه برای خشک ماندن تختخوابش تشویقش کنید.
- ۱۶- از تنبیه کودک و به کار بردن روش های سخت گیرانه جدا خودداری کنید. متاسفانه بعضی از والدین عادت دارند کودک خود را با دیگر بچه ها مقایسه کرده و از این کار برای تنبیه و تغییر رفتار او استفاده می کنند. اما این کار جز از بین بردن اعتماد به نفس فرزندتان نتیجه دیگری ندارد. هیچ کودکی از سرکوفت زدن به عاقبت خوشی نخواهد رسید. اگر به این مسأله توجه نکنید، کودک شما از اختلالات روانی و عدم توازن اجتماعی در دوران کودکی رنج خواهد کشید و این شرم مکرر در مقابل دیگران او را دچار یک زندگی غیر عادی خواهد کرد که عواقبش ممکن است تا بزرگسالی دامنگیر او شود.
- ۱۷- پاداش و ستایش برای خشک بودن رختخواب: برخی از خانواده ها، روزهای خشک و روزهای خیس را در تقویم یادداشت می کنند. برچسبهای خنده دار و ستاره ها میتوانند این تقویم را سرگرم کننده بسازند. اگر خود را خیس کرد، حامی او باشید و به او یادآوری کنید که تلاش هایش را ادامه دهد تا نتیجه مطلوب حاصل شود.
- ۱۸- فرزند خود را در تمیز کردن رختخواب و لباسهایش دخالت دهید: وقتی او رختخواب خود را خیس میکند، میتواند شلوار خواب و ملحفه اش را به درون ماشین لباسشویی بیندازد یا کمک کند ملحفه را تعویض کنید. مطمئن شوید که او کاملا فهمیده است که این مجازات نیست و فقط بخشی از کاری است که باید انجام شود. هدف این است که او در مورد شب ادراری خودش بیشتر بداند، بدون اینکه خجالت کشیده یا احساس شرمساری کند.
- پس از اقدامات فوق در صورت عدم موفقیت برای کنترل شب ادراری می‌توان درمان دارویی را زیر نظر پزشک متخصص شروع کرد، اما باید توجه داشت که آموزش مهارت کنترل ادرار از درمان دارویی مهم‌تر است، زیرا معمولا با قطع دارو، شب ادراری مجددا عود میکند.
درمان شب ادراری کودکان + قرص شب ادراری کودکان
این ارزیابی شامل استرسهای خانوادگی، محیط زیست و شرایط زندگی، بیماری های دیگر و رشد روانشناختی کودک است. تست های روان شناختی عوامل استرس ممکن را شناسایی می کند. موقعیت های رقابتی در مورد خواهران و برادران، تنش های والدین و واکنش های فردی در اینجا نقش دارند.
زگیل شبانه معمولا بر اساس هیچ علت جسمی نیست. برای معاینه فیزیکی بی اختیاری روزانه، بررسی ادرار، سونوگرافی کلیه ها و دستگاه ادراری و همچنین ارزیابی یک دفتر خاطرات حباب (پروتکل ادرار) برای تشخیص ضروری است. برای این منظور، زمان و مقادیر ادرار در طول روز و در شب برای مدت دو تا سه روز با استفاده از یک فنجان اندازه گیری ثبت می شوند و در نوشتن ثبت می شوند. اگر یک بیماری جدی یا یافته های نامعلوم مشکوک باشد، آزمایش های بیشتری مانند اشعه ایکس یا رفلکسولوژی مثانه انجام می شود.
بیشتر بخوانید: رفع با شب ادراری در نوجوان ها
در صورت خوابیدن، استفاده از مچ دست (زنگ خطر با دستگاه سیگنالینگ الکترونیکی) توصیه می شود. سنسور در رختخواب کودک و یا لباس های خواب کودک، زمانی که خیس می شود، یک زنگ صدای بلند را نشان می دهد. هر هشدار یک "فرصت یادگیری" است: کودک از خواب بیدار می شود و یاد می گیرد که تخلیه خودبه خودی مثانه را متوقف کند. از آنجا که این یک فرآیند یادگیری است، شبهای خشک در ابتدا انتظار نمی رود، اما بعد از چند هفته.
والدین باید یک مجله را نگهداری کنند (رختخواب خنک، زنگ خطر)؟ اگر درمان هشدار دهنده پس از شش هفته ناموفق باشد، باید آن را قطع کرد و درمان دارویی با دسموپسین آغاز می شود. در صورت لزوم، پس از چهار تا شش هفته، درمان زنگ خطر باید دوباره انجام شود. اگر بعدا به خواب رفتن برگردد، مات اتاق زنگ را می توان دوباره استفاده کرد.
پیش آگهی زودرس شبانه خوب است. در بسیاری از موارد، این مشکل در طول زمان ناپدید می شود و تنها یک درصد از کودکان مبتلا به بی اختیاری شبانه از آن تا بزرگسالی رنج می برند. در مورد بی اختیاری روزانه، شانس موفقیت بستگی به بیماری زمینه ای دارد.
از کجا می توانم تماس بگیرم؟
مراقبت های اولیه در کودکان بالای پنج سال می تواند به عنوان مراقبت از خواب بکار برده شود. برای بی اختیاری روزانه (diuretic enureis) یک پزشک باید برای اطفال یا اورولوژی مشورت کند. در صورت لزوم می توان از مشاوره روانشناسی یا درمان یا روان درمانی نیز استفاده کرد. علاوه بر این، توصیه های والدین می تواند مفید باشد.
